Stroomuitval: Wat te doen voor, tijdens en na

Hoe bereid ik mijn huis voor op een stroomuitval? (van meer dan 24 uur)

English version:

Stel je voor: Het is maandagochtend en je hebt net ontbeten en koffie gezet. Je bent thuis aan het werk achter je laptop, want het is een thuiswerkdag. Tijdens een videovergadering met collega’s om de planning van de week te bespreken, gaat plotseling het licht uit. Je denkt eerst slaperig: “Is de lamp stuk?” Maar dan zie je dat je laptop niet meer oplaadt en dat je uit de vergadering bent gegooid. Je controleert andere lichtknoppen en apparaten, maar niks werkt.

Je pakt je telefoon en checkt het nieuws. Het blijkt om een grootschalige stroomstoring te gaan. Eerst is de impact nog niet bekend, maar al snel zie je dat het hele land getroffen is. Je bent hier niet op voorbereid en vraagt je paniekerig af: “Wat nu?”

Scenario

Een stroomuitval, ook wel een black-out genoemd, kan op elk moment en overal plaatsvinden. Dit kan worden veroorzaakt door een technische storing of extreme weersomstandigheden zoals een orkaan. Het kan ook zijn dat je buren weer het stroomnet hebben overbelast door te veel kerstverlichting. En om even naar de toekomst te kijken, een cyberaanval op een kritieke infrastructuur wordt steeds waarschijnlijker.

Hoewel korte stroomuitval meestal vervelend is, kunnen langdurige black-outs ernstige gevolgen hebben. Denk aan het uitvallen van basisvoorzieningen zoals licht, verwarming en internet (arme pubers). Ook apparaten zoals je koelkast en vriezer stoppen met werken, waardoor voedsel bederft. Langdurige stroomuitval kan bovendien leiden tot chaos in ziekenhuizen, instellingen en verkeer. Contact met anderen wordt lastig door het uitvallen van internet of telefoon. De economie krijgt schade door bedrijven die stil komen te liggen. In extreme gevallen kunnen lange black-outs leiden tot paniek en plunderingen.

In dit scenario gaan we uit van een lange grootschalige black-out (zonder plunderingen), dit benadrukt het belang van voorbereiding. Met enkele eenvoudige maatregelen kun je de impact van een black-out beperken en jezelf en je gezin beter beschermen.

Actiepunten - Vóór stroomuitval

Voorbereiding is essentieel om de gevolgen van een black-out te minimaliseren. Zorg dat je het volgende hebt geregeld:

• Noodpakket:
  • Zorg voor een opgeladen powerbank (met hoge capaciteit).
  • Een noodradio (bij voorkeur met zwengel of zonne-energie).
  • Zaklampen, kaarsen, aanstekers of lucifers.
  • Extra batterijen, thermosflessen en een oplaadbare campinglamp.
• Voorraad:
  • Houdbaar voedsel (blikvoer, noten, mueslirepen).
  • Flessen drinkwater (3-4 liter per persoon per dag).
• Thuis voorbereiden:
  • Campingkooktoestel met extra gasbussen.
  • Zonnepaneel opvouwbaar.
  • Controleer of je deuren en ramen goed geïsoleerd zijn om warmte vast te houden in de winter.
  • Plaats koelelementen in de vriezer, dit helpt om voedsel langer koud te houden.
  • Voldoende dekens, slaapzakken en warme kleding.
• Informatie:
  • Activeer waarschuwingssystemen zoals NL-Alert in Nederland.
  • Houd een lijst met belangrijke nummers bij, zoals lokale hulpdiensten.
• Financiën:
  • Zorg voor contant geld, want pinautomaten en digitale betalingen werken mogelijk niet.
  • Bewaar belangrijke documenten en ID’s in een veilige map.
• Print deze handleiding uit.

Tijdens stroomuitval

Blijf kalm en volg deze stappen:

• Essentiële apparaten: Gebruik je telefoon en laptop alleen voor belangrijke communicatie.

• Voedselveiligheid:
  • Houd de koelkast en vriezer zoveel mogelijk gesloten om voedsel langer koud te houden. Vriezers houden voedsel bij kamertemperatuur tot 48 uur bevroren als ze gesloten blijven.
  • Bij vorst kun je het voedsel buiten bewaren, maar let op wat geschikt is om te bevriezen.
• Licht en warmte:
  • Gebruik zaklampen of kaarsen voor verlichting.
  • Als je een houtkachel hebt is dat mooi zolang je hout hebt. Zorg dan wel voor genoeg ventilatie.
  • Kleed je in de winter in lagen om warm te blijven. Sluit deuren en ramen om warmte binnen te houden.
  • In de zomer zoek je een koele plek in huis en blijf gehydrateerd. Gebruik een handventilator of koel jezelf af met natte doeken.
• Informatie verzamelen:
  • Gebruik een noodradio of mobiele data om updates over de stroomuitval te horen. Het kan zijn dat deze services niet werken als de black-out groot is.
• Veiligheid:
  • Blijf alert en zoek contact met je buren om samen sterker te staan. Zo kun je spullen ruilen en samen beschik je tot meer informatie.
  • Blijf ’s nachts binnen.
• Plan vooruit: Als de stroom langer uitblijft, plan dan hoe je aan voedsel, water en informatie komt.

Ik heb een tijdlijn gemaakt met verschillende fasen van een black-out, zo kun je zien wat je in welke fase kunt doen:

Na stroomuitval

Wanneer de stroom is hersteld, neem dan de volgende stappen:

• Elektrische apparaten: Controleer alle elektrische apparaten voordat je ze weer gebruikt. Sommige apparaten kunnen kapotgaan door stroompieken.

• Voedselveiligheid: Controleer of voedsel in de koelkast en vriezer nog veilig is om te eten. Kijk, ruik en proef, maar pas op voor bedorven voedsel. Bereid voedsel dat dreigt te bederven eerst.

• Meld schade: Meld schade aan je netwerkbeheerder of verzekering als dat nodig is.

• Voorraad aanvullen: Vervang gebruikte batterijen, kaarsen of ander nooditems om voorbereid te blijven op een volgende situatie.

Waarschijnlijkheid

De kans op een black-out hangt af van meerdere factoren, zoals de staat van het elektriciteitsnet, extreem weer en menselijke of technische fouten. In 2021 hadden 675 miljoen mensen geen toegang tot elektriciteit, 91% van de wereld dus wel (bron). Alleen niet elk stroomnetwerk is even betrouwbaar. Ook kunnen cyberaanvallen risico’s vormen, hoewel dit zeldzaam is lijkt de kans te groeien in deze tijd.

Hoewel een grootschalige black-out niet heel waarschijnlijk is in veel gebieden, blijft het belangrijk om voorbereid te zijn.

Afsluiting

Met een goede voorbereiding kun je de impact van een stroomuitval aanzienlijk beperken. Of het nu een korte of lange black-out is, door de juiste maatregelen blijf je veilig, warm en heb je genoeg water en voedsel. Met dit artikel wil ik laten zien dat kleine aanpassingen vaak al genoeg zijn om een groot verschil te maken in een noodsituatie.

Dus begin vandaag nog. Vul je noodpakket aan, print deze handleiding uit en doe je eigen onderzoek. Het voelt misschien alsof je voorbereid voor iets wat nooit zal gebeuren, maar in het geval dat het toch gebeurt zul je blij zijn dat je die extra stap hebt gezet – beter voorbereid dan verrast.

In dit artikel zijn affiliate links verwerkt. Dit betekent dat ik een kleine commissie ontvang wanneer je via deze links een aankoop doet, zonder extra kosten voor jou. Dit helpt mij om content zoals deze te blijven maken.